dauwgroen04Dauwendaelselaan.De sprong over het Kanaal door Walcheren vormde in de jaren zestig van de 20e eeuw een mijlpaal in de geschiedenis van Middelburg. Bijna een halve eeuw na die daad woonde al meer dan de helft van de inwoners ten zuiden van dat water. Dat  taat in het boek Samen één; Het kerkelijk leven in Middelburg Kunstwerk bij de Overloper.

 Stempel

Vroeger kon je in het Middelburg van ‘boven het Kanaal’ proeven dat men zich enigszins verheven voelde boven het stadsdeel ‘beneden het kanaal’. Zulke dingen slijten langzaam. En Dauwendaele kreeg in de loop der jaren een slecht imago door criminaliteit. Maar Dauwendaele verdient beter dan zo’n negatief stempel. Wie blanco door de wijk loopt en de ogen goed de kost geeft komt achter een goed bewaard geheim: de vele watergangen. Daarlangs is een route uitgezet. Deze voert langs paden waarvan veel mensen geen weet hebben. Bij het geheim van de wijk behoort ook het uitbundige groen. Dat geeft Dauwendaele vooral in de lente een vredige uitstraling. 

Buurten in Dauwendaele

Watergang tussen Buitenrust en Meanderlaan MiddelburgDe komst van industrie en havens in het Sloegebied leidde vanaf de jaren zestig van de 20e eeuw tot een sterke vraag naar huisvesting op Walcheren. Dat was de aanleiding wijken te creëren aan de zuidkant van het Kanaal door Walcheren. De eerste huizen van de Magistraatwijk verrezen vanaf 1964. De bouw van de woningen aan de Dolfijnstraat vormde het begin van Dauwendaele, de tweede wijk ten zuiden van het Kanaal. Het wijkteam Dauwendaele meldt hierover: ,,De helft van de Oostmede Middelburgeengezinswoningen kwam tot stand met subsidie en de huurprijs hiervan was vastgesteld op f 29.50 incl. wijkverwarming. Op 15 juni 1967 is de eerste paal geslagen door minister Schut van Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening. In april 1968 zijn de eerste woningen gereed. Vanaf 1972 is het tweede deel bouwrijp gemaakt. De meeste woningen zijn gebouwd in de jaren 70.”
Diverse straatnamen herinneren aan  verdwenen boerderijen en landhuizen ten zuiden van het Kanaal. Voorbeelden zijn Dolfijnstraat, Landluststraat, Torenstraat en Wijdauwstraat. Andere straatnamen zijn ontleend aan namen van landerijen op Walcheren die voorkomen in de goederenlijst van de Abdij vanSegeerssingel Echternach (Luxemburg), in de periode 1181 tot 1210. Dit betreft namen als Ewisland, Girsesland, Vromoldsland en Grootmede.
In 1979 werd de grond tussen station en winkelcentrum bouwrijp gemaakt. Het grondplan was gebaseerd op de veelzijdige vorm van een edelsteen. De straten in het gebied kregen daarom bijpassende namen, waaronder Opaalplaats, Diamant, Saffier en Parelplein. Dit deel van de wijk staat bekend als de Edelstenenbuurt. Eind jaren 90 zijn 15 woningen in Piersland en 24 in de Obsidiaan gebouwd. Klik hier voor geschiedenis buurten. 

Winkelcentrum

Winkelcentrum Dauwendaele.In 1973 is Winkelcentrum Dauwendaele verrezen aan de Vrijlandstraat. Het is de bedoeling deze wat sleetse en door leegstand geplaagde voorziening in fasen af te breken en te vernieuwen. Rond 2020 had er een complex moeten staan met winkels (waaronder twee supermarkten) en 69 appartementen, waarvan 24 voor zorginstelling Philadelphia. De andere 45 zijn sociale huurappartementen. Keer op keer smeuvelden plannen om het centrum te vernieuwen echter door uiteenlopende oorzaak.

Segeersweg

Voormalige koetshuis van buiten Roozenburg aan de Segeersweg.De Segeersweg behoort met de Noordweg en de Seisweg tot de drie oudste van Walcheren. Die bestonden al in de 9e eeuw en kwamen als driesprong samen bij de Abdij. De Segeersweg volgde in Dauwendaele een grillig patroon. Dat kun je zien aan het laatste nog bestaande stukje tussen de Segeerssingel (die parallel loopt met de spoorlijn) en de Dauwendaelselaan. Voor de komst van de wijk liep deze weg in zuidoostelijke richting door in de richting van Nieuw- en Sint Joosland.

Buitenplaats Den Dolphijn

Watergang achter de Kruitmolenlaan.Dit deel van Dauwendaele was vroeger een geliefd stukje Walcheren met buitens en boerderijen. De bekendste buitenplaats was Den Dolphijn, ter hoogte van de latere Dolfijnstraat. Het was een van de grootste landgoederen op Walcheren en moet heel mooi zijn geweest. ,,Het Pryeel van Zeeland welkers gelijk men gants de Weereld door niet sou kunnen vinden”, zo werd er over geschreven. Hoe mooi Voormalig ingangshek begraafplaats.het ook is geweest, toch werd Den Dolphijn aan het eind van de 19e eeuw afgebroken. Daarna kwam er een boerderij, die in 1963 moest wijken. De hoeve stond op de percelen van de nrs 116 tot 122 van de Kruitmolenlaan.
Ook het tot Den Dolphijn behorende Swerfrust, waarvan niet bekend is of het een hoeve of een landhuis was, is verdwenen. Wie een glimp wil zien van de schoonheid van vroeger kan een wandeling te maken over het westelijkste van de twee paden die achter de Kruitmolenlaan (zijde begraafplaats) liggen. De watergang bevat enkele verbredingen. Dat zijn resten van de oude waterpartijen. Klik hier voor geschiedenis Den Dolphijn. 

Herenboerderij Douwendaele.Landhuis Douwendaele

Zijgevel Douwendaele.In de wijk ligt een groene long langs de Dauwendaelselaan. In dat parkje staat de hoeve Douwendaele, met een ‘o‘ dus. De tot woning omgebouwde herenboerderij dateert uit de eerste helft van de 17e eeuw. Het ademt de sfeer van een fraai oud landhuis. Douwendaele maakte onderdeel uit van het bovengenoemde landgoed Den Dolphijn. Toen het gebouw in 1886 als boerderij werd verpacht kreeg het  waarschijnlijk de naam Douwendaele  omdat toen aan de Schroeweg een boerderij was gebouwd met de naam Dauwendaele.

Huize Roozenburg.Landhuis Roozenburg 

Bijna aangrenzend aan Douwendaele ligt het landhuis Roozenburg met bijbehorend parkje. Een van de toegangen begint naast het voormalige koetshuis van Roozenburg aan de Segeersweg. De eerste steen van het huis is gelegd in 1802. Een deel van de tuinen is in de jaren 1867-1872 verdwenen door de aanleg van het Kanaal door Walcheren en de spoorlijn. Klik hier voor geschiedenis. 

Achterzijde Roozenburg.Kruitmolens

De naam Kruitmolenlaan verwijst naar de voormalige oorlogsindustrie van Middelburg. Op het grondgebied van Dauwendaele stond kruitmolen Goudend. Buiten de wijk lagen er nog twee, namelijk De Eendracht (achter de gevangenis aan de Torenweg) en De Grenadier (in het huidige industriegebied Arnestein). Daarin werd kruit gemalen met behulp van rechtopstaande molenstenen die door paarden in beweging werden gebracht (rosmolens). Dat er liefst drie kruitmolens in Middelburg waren heeft te maken met de aanwezigheid van de Admiraliteit (marine) en Vereenigde Oostindische Compagnie (VOC) en de West-Indische Compagnie (WIC). Ook voor de kanons op de schepen van laatstgenoemde organisaties was kruit nodig.

Zorginstellingen

Beeld bij Buitenrust

Zorgstroom exploiteert in de wijk twee complexen: verpleegcentrum Buitenrust aan de Buitenrustlaan en Hof Mondriaan aan de Vrijlandstraat. De instelling omschrijft Buitenrust als volgt: 'In Buitenrust wordt de thuissituatie zoveel mogelijk behouden door het 'kleinschalig wonen' concept. Dat houdt in dat de bewoners, ook al wonen zij in een verpleegcentrum, zoveel mogelijk wonen als in een reguliere woonsituatie. Per unit van acht kamers, is er een gezamenlijke woonkamer en een keuken.’ Klik  hier voor meer informatie.
Bij de ingang van Buitenrust staat een kopie van een Moai-beeld, waar Paaseiland beroemd om is. Dit stond eerst bij het Roggeveenhuis aan de Noordsingel. Toen dat Mondriaanverzorgingshuis werd verbouwd tot studentenonderkomen is het beeld verhuisd. De aan de Lange Noordstraat 37 in Middelburg geboren Jacob Roggeveen ontdekte Paaseiland op 5 april 1722. Het was toen paaszondag, vandaar de naam van het eiland.
Hof Mondriaan werd in 1977 gebouwd als bejaardenhuis en droeg toen de naam Rustenburg. Het is in 2016/17 ingrijpend verbouwd. Daarbij werden belendende kamers samengevoegd tot appartementen. Zorgstroom biedt hier nu wonen met zorg en ondersteuning tot wonen met intensieve zorg en behandeling. Klik hier voor meer informatie. 

Overloperhof Middelburg

Seniorenwoningen

Naast bovengenoemde complexen zijn er nog enkele complexen met seniorenwoningen. Aan de Overloperhof staat het uit 41 appartementen bestaande Binnenhof. Dit wordt geëxploiteerd door Woonzorg Nederland.

Aan het Goudend staan 30 woningen in de huursector.

Kantoren langs de Schroeweg.Werkgelegenheid

Aan de randen van de wijk, langs de Schroeweg, de Buitenruststraat en de Vrijlandstraat staan diverse kantoren. Naast commerciële firma’s zijn hier ook vestigingen van de politie en de Kamer van Koophandel. Aan de Segeerssingel 6 staat het onderkomen van Woongoed, verhuurder van woningen op Walcheren.

Kantoren Buitenrustlaan

Scholen

In de wijk zijn de volgende scholen gevestigd:

- Calvijn College voor Middelbaar voortgezet onderwijs (reformatorisch) aan de Kruitmolenlaan
- basisschool Wilgenhof (christelijk) aan de Torenhofstraat
- basisschool Vossenburch (openbaar) aan de Roozenburglaan
- basisschool Franciscusschool (rooms-katholiek) aan de Westmede.

Wijkteam Dauwendaele

De belangen van de wijk worden behartigd door Wijkteam Dauwendaele. Dit team publiceert op haar website ook activiteiten. Klik hier voor agenda.  In het winkelcentrum is het Ontmoetingscentrum Dauwendaele gevestigd. Op de website van het wijkteam staat ook interessante informatie over de geschiedenis van Dauwendaele. Klik hier voor meer informatie.

De Hoeksteen

Religie

Hieronder informatie over kerkgenootschappen in de wijk

- Volle Evangeliegemeente Sion: De Thomaskapel op de hoek van de Vrijlandstraat is in 1976/77 gebouwd voor de toenmalige hervormde gemeente. Dit bedehuis is in 2002 verkocht aan de Volle Evangelie Gemeente Sion.

- Jehova’s Getuigen: Aan de Dauwendaelselaan staat een ‘Koninkrijkszaal’ van de Jehova’s Getuigen.

- Baptistengemeente: Baptistengemeente De Fontein hield tot 2019 diensten aan de Kruitmolenlaan 70. Klik hier voor website. De gemeente nam in dat jaar kerkgebouw De Hoeksteen over van de Protestantse Gemeente Middelburg. Dit bedehuis op de hoek van de Vrijlandstraat is in 1972 gebouwd als bedehuis voor de toenmalige Gereformeerde Kerk en de Rooms Katholieke Kerk. Dat was een zeldzaam vertoon van oecumene, waar in 1999 een eind aan kwam toen de katholieken door teruglopende aanhang zich terugtrokken op de Petrus en Pauluskerk in de stad. Na de samenvoeging van gereformeerde, hervormde en lutherse gemeenten tot Protestantse Kerk in Nederland (PKN) werd De Hoeksteen gebruikt als kerk voor de Protestantse gemeente. Die stootte alle kerkgebouwen in de Middelburgse buitenwijken af wegens de terugloop in bezoekers en inkomsten. 

HCR Arneville MiddelburgLogies en horeca

Amadore Hotel Restaurant Arneville aan de Buitenrustlaan 22 ligt gunstig voor toeristen die de historische binnenstad van Middelburg willen aandoen. Je kunt in Dauwendaele voor het versterken van de inwendige mens terecht in een Italiaans en een Chinees restaurant in het winkelcentrum. In zorgcentrum Buitenrust is een grand café, terwijl op sportpark De Kruitmolen horeca is gevestigd. Cafétaria’s vind je in het winkelcentrum en op de hoek van de Rozenburglaan en de Meanderlaan.

Sport en spel

Sportvelden KruitmolenlaanBowling- en partycentrum De Kruitmolen aan Kruitmolenlaan 129 is wijd en zijd bekend in de regio. Je kunt er ook terecht voor recepties, vergaderingen, personeelsfeesten en bruiloften. Klik hier voor website.  Aan de Kruitmolenlaan liggen verder de accommodaties en velden van voetbalvereniging FC Dauwendaele en tennisvereniging Dauwendaele.  

Dit is het derde artikel in de serie over Middelburg. Bekijk ook de reportages over Middelburg en de Stromenwijk.

KLIK HIER OM EEN REACTIE OP DIT ARTIKEL TE PLAATSEN

Watergang tussen Schroeweg en Dauwendaele

Watergang achter Kruitmolenlaan

Fiets- en wandelpad Overloper in het kart van DauwendaeleWatergangenrouteGezicht op Parelplein in EdelstenenbuurtWatergang Saffierplaats DauwendaeleVoorjaar aan de DauwendaelselaanGezondheidscentrum DauwendaeleKantoor SchroewegPolitiebureau DauwendaleNoordelijke helft Dauwendaele © Google MapsNoordelijke helft DauwendaeleZuidelijke helft Dauwendaele © Google Maps Zuidelijke helft Dauwendaele © Google Maps

Tweet

Share

0